Finansije i Osiguranje - Bosna i Hercegovina

Gdje u Evropi domaćinstva zarađuju najviše, a gdje najmanje?

U prvom kvartalu 2025. godine realni dohodak domaćinstava po glavi stanovnika smanjen je u većini evropskih zemalja u odnosu na prethodni kvartal. Među najvećim privredama Evrope, Ujedinjeno Kraljevstvo zabilježilo je najveći pad od 1,3 odsto, dok je Njemačka zabilježila pad od 0,4 odsto, što predstavlja drugi uzastopni kvartalni pad. Pad u UK uslijedio je nakon relativno snažnog rasta od 1,5 odsto u četvrtom kvartalu 2024. godine, dok su u Njemačkoj glavni razlozi bili efekti inflacije koja je umanjila nominalni rast dohotka.

Portugal je zabilježio najveći pad među posmatranim zemljama, 4,5 odsto, zbog povećanja poreskog opterećenja nakon smanjenja poreza u prethodnom kvartalu. Značajniji padovi zabilježeni su i u Austriji (2,1 odsto), Grčkoj (1,9 odsto) i Češkoj (1,5 odsto). Španija je zabilježila manji pad od 0,2 odsto, dok su među nordijskim zemljama realni dohodak smanjile Švedska (-1,3 odsto) i Finska (-0,4 odsto), prenosi Euronews.

Među 16 evropskih zemalja s dostupnim podacima, šest je zabilježilo rast realnog dohotka po stanovniku. Najveći rast imala je Mađarska, 1,9 odsto, dok su Belgija 1,3 odsto, Danska i Italija po 1 odsto, a Nizozemska i Francuska zabilježile skromniji rast od 0,3 i 0,2 odsto. OECD napominje da je rast u Italiji posljedica oporavka nakon prošlogodišnjeg pada, uz doprinos plata i neto prihoda od imovine.

Raspoloživi dohodak domaćinstava uključuje plate i naknade, prihode od samostalne djelatnosti i neinkorporisanih preduzeća, penzije, socijalne naknade i prihode od finansijskih ulaganja. Ovaj pokazatelj mjeri stvarni materijalni kvalitet života, jer odražava koliko novca domaćinstva stvarno imaju na raspolaganju za potrošnju ili štednju nakon odbitka poreza i doprinosa za socijalno osiguranje.

Rast realnog BDP-a po stanovniku nije nužno pratio kretanje dohotka domaćinstava. U većini zemalja BDP je blago rastao, s najvišim rastom u Irskoj, 7 odsto, što stručnjaci objašnjavaju snažnim uticajem stranih ulaganja i specifičnom strukturom privrede. Među 27 posmatranih zemalja realni BDP po stanovniku porastao je u 20 država, dok su padovi bili najizraženiji u Danskoj (-1,4 odsto) i Luksemburgu (-1,3 odsto). Ostale zemlje s većim rastom BDP-a uključuju Island (2%), Poljsku i Tursku (po 0,8%) te Češku (0,7%). U većini ostalih zemalja rast je ostao na 0,3% ili niže. U većim privredama, poput Francuske i Italije, zabilježen je umjereni rast BDP-a, dok je u Ujedinjenom Kraljevstvu rast iznosio 0,5 odsto.

OECD podaci za prvo tromjesečje 2025. ne uključuju Hrvatsku jer nije članica, prenosi Poslovni dnevnik.